|
|
Słynne postacie
Robert Edward Lee (1807-1870)
Autor: Rysiek
Robert Edward Lee,najwybitniejszy dowódca Południa w wojnie secesyjnej
urodził się w Stratford w stanie Wirginia 19 stycznia 1807 roku,jego ojciec zasłużył
się podczas wojny o niepodległość,a jego rodzina cieszyla się w rodzimym stanie
poważaniem i szacunkiem.Przyszły generał ukończyl w 1829r.West Point jako
drugi w swym roczniku nie otrzymał też podczas studiów żadnej nagany,służbę
rozpoczął w wojskach inżynieryjnych uczestniczył w budowie umocnień licznych
garnizonów poza swą dobrą prezencją nie zwracał na siebie szczególnej uwagi.
Wyróżnił się dopiero podczas wojny z Meksykiem w 1847r.,kiedy to jako oficer w sztabie gen.W.Scotta odnalazł drogę która ozwoliła oskrzydlić i rozbić przeciwnika
,później odpowiadał za planowanie pozycji artylerii,a wbitwie pod Chapultec 12.9.1847r. został lekko ranny,jego przełożony gen.Scott napisał iż nie znał dotąd zdolniejszego żołnierza.
Po wojnie odbywał służbę w pułkack kawalerii,a w roku
1852 objął funkcję superintendenta w West Point,która piastował przez trzy lata.
W 1859r.płk.Lee dowodził oddziałem który pochwycił abolicjonistę Johna Browna
zaś rok później objął dowództwo nad wojskami w Teksasie.W 1861r.wybuchła
wojna secesyjna jego dawny przełożony gen.Scott wezwał go do Waszyngtonu
a prezydent Lincoln chciał powierzyc mu dowództwo nad liniowymi oddziałami Unii.
Lee mimo swej ponad 30 letniej służby,oraz osobistej niechęci do secesji jak
i do niewolnictwa mimo iż sam posiadał niewolników okazał się jednak nieodrodnym synem stanu Wirginia i stwierdził że nie może prowadzić wojny przeciw swojemu stanowi i jego prawom.25 kwietnia wystapił z armii i niemal
jednoczesnie objął dowództwo nad siłami zbrojnymi stanu Wirginia.
Początkowo
nadzorował mobilizację i fortyfikowanie głównych ośrodków,potem został doradcą
wojskowym prezydenta Konfederacji Jeffersona Davisa.W maju 1862r.powołany
zostal na dowódcę Armii Północnej Wirginii.Dzięki swoim znakomitym umiejętnościom manewru,techniki rozpoznania wroga jego intencji i słabych
punktów,świetnie przeprowadzanym rozwinięciom swych oddziałów,wykorzystaniu rezerw i działającej jak w zegarku logistyce,oraz oparciu sie o fortyfikacje polowe
na rezultaty nie trzeba było długo czekać w dniach 29-30 sierpnia 1862r.pobił
pod Bull Run wojska Unii,jego pierwsza próba przeniesienia działań na teren przeciwnika zakończyła się krwawym starciem pod Antietam w wyniku którego
Lee musiał wycofać się do Wirginii,następnie w obronnej bitwie pod Fredericksburgiem pokonał wojska Unii,a w 5 miesięcy później w maju 1863r.pod
Chancellorsville rozbił Armie Potomaku gen.Hookera,zachęcony sukcesami podjął
drugą próbę inwazji na północ jednak w wyniku bitwy pod Gettysburgiem 1-3 lipca
1863r.,pozbawiony łączności i wsparcia podległych mu dowódców zdecydowal sie uderzyć poprzez szeroki pas ziemi niczyjej na pozycje wojsk federalnych,atak ten
kulminacyjny moment bitwy zakończył sie niepowodzeniem , armia Lee straciła
ze swych 75 tysięcy 1/3 w zabitych,rannych,jeńcach i zaginionych,po bitwie tej
Południe mimo iż nie pokonane nie podniosło sie już po przegranej,w roku 1864
w szeregu starć z nowym dowódca Unii gen.Grantem,odniósł mimo przewagi
przeciwnika z powodzeniem dowodził obrobnnych pod Wilderness,Spotsylvania czy Cold Harbour,opóźniając ofensywę przeciwnika,w początkach 1865r.siły
Granta otoczyły armię konfederatów pod Petersburgiem,ważnym węzłem kolejowym,mimo przerwania przez Lee okrążenia i cofania się na zachód sytuacja
Konfederacji była już beznadziejna ostatecznie ponownie otoczony kapitulował
9.4.1865r.w Appomatox,resztki wojsk południa naciskane przez Shermana od
z jednej i Granta z drugiej uczyniły niebawem to samo.Po wojnie generał Lee
objął funkcję rektora Washington College,obecnie Washington and Lee College
w Lexington,zmarł na serce 12 października 1870r.,105 lat później Kongres USA
przywrócił mu obywatelstwo amerykańskie.
Generał Lee był wysokim mierzącym
ponad 180cm.,postawnym człowiekim,nie palił,ani nie pił alkoholu co rzadkie
w wojskowym środowisku nie przeklinał,dbał nade wszystko o swój honor,cenił
też swe przekonania religijne,niektórzy zarzucaja mu że bronił niewolnictwa
w pewnym sensie tak przede szystkim jednak bronił swego rodzinnego stanu i jego praw gdyby urodził się w stanie gdzie nie bylo niewolnictwa broniłby go z równą
gorliwością,faktem jest że posiadał niewolników niemniej jednak w porownaniu
z innymi Lee nigdy nie traktował ich tak jak jemu współcześni,sam uważał niewolnictwo za zło jednak jego stan praktykował je ,a dla generała Lee prawa
stanowe stały ponad jego osobistymi przekonaniami nawet gdyby ogłosił w swojej
posiadłości zniesienie niewolnictwa można sobie wyobraźić co stało by się
z Południem jeśli jego czołowy obrońca niszczy to co było jednym z głównych powodów
secesji.
W stosunku do swych podwładnych gen.Lee zawsze był opanowany
nie okazywał swej złości nie poniżał i nie gardził swymi podwładnymi budziło to
szacunek wśród żołnierzy jednak wykorzystywali to generałowie dla których Lee
był za miękki i którzy często byli zbyt niezależni parokrotnie właśnie niesubordynacja doprowadzała do krachu jego planów.Generał Robert Lee był
wybitynym dowódcą świetnym taktykiem i strategiem,potrafił wygrywać z silniejszą
od siebie armią federalną,znakomicie wykorzystywał umocnienia polowe i posługiwał się zwiadem wprowadzał tez często nowatorskie innowacje taktyczne
i jak już podkreśliłem bardzo dbał o zaopatrzenie swych oddziałów,budził szacunek i jako człowiek i jako dowódca dzięki jego zdolnościom Południe potrafiło
tak długo opierać się przeważającym siłą Unii.
|
|
![[rysunek]](/grafika_main/rog1.gif)
![[rysunek]](/grafika_main/rog2.gif)
![[rysunek]](/grafika_main/strategie.gif){kind=small}
