|
|
Zbrojownia
PZL 230 Skorpion
Autor: Combat56
Do 1989 roku Wojsko Polskie posiadało na wyposażeniu prawie w wyłączności sprzęt radzieckiej produkcji. Obok przeważających wschodnich maszyn posiadaliśmy nieliczne własne produkty, w tym również lotnicze. Ogromny potencjał polskich inżynierów nie mógł być w pełni wykorzystany gdyż nasz potężny sąsiad nie pozwalał na produkcję większej ilości własnych maszyn.
Po upadku ZSRR Polska nie była już pod wpływem mocarstwa. Kraj nasz zaczął otwierać się na nowoczesne zachodnie technologie, które wcześniej były objęte embargiem. Zmieniła się również rola Wojska Polskiego co spowodowało zapotrzebowanie na inny rodzaj sprzętu wojskowego Zrodziło się w naszej armii zapotrzebowanie na samolot szturmowy bezpośredniego wsparcia.
Prace nad tworzeniem lekkiego samolotu wsparcia rozpoczął zespół konstrukcyjny PZL z Warszawy, pod kierownictwem pana inż. Andrzeja Frydrychewicza. Bardzo dużo przy prowadzeniu tych prac pomogło doświadczenie nabyte przy budowie samolotu PZL 130 Orlik. Pierwszy projekt był już gotowy w 1990 roku. Został on nazwany PZL 230 Skorpion. Wstępne prace analityczne były realizowane przy pomocy komputerów. Oprócz ogólno technicznych rozważań analizowano zachowania samolotów podczas różnych sytuacji pola walki, między innymi rozpatrując wojnę w Wietnamie i Afganistanie. Po wstępnej fazie analizy sformułowano, że samolot będzie posiadał następujące cechy:
- duża zwrotność i manewrowość gwarantujące zdolność przetrwania na polu walki
- silne uzbrojenie stałe oraz wymienne i nowoczesne systemu celownicze
- własność krótkiego startu i lądowania - tzw. STOL (Short Take-Off and Landing) umożliwiająca operowanie z przyfrontowych lotnisk polowych o nawierzchni trawiastej
- zwartym rozlokowaniem newralgicznych elementów w opancerzonej przestrzeni oraz zastosowanie rozwiązań zmniejszających podatność na skutki ostrzału.
- nieskomplikowaną konstrukcję dla obniżenia ceny samolotu
- modułowość konstrukcji ułatwiającą przeprowadzenie napraw wykonywanych w warunkach polowych.
Początkowo Skorpion był samolotem dwusilnikowym, turbośmigłowy w układzie kaczki, o udźwigu środków bojowych 2000 kg. Wojsko Polskie w roku 1990 podpisało z zakładami PZL umowę na opracowanie samolotu pola walki. Pierwsze projekty i założenia inżynierowie zaprezentowali przedstawicielom WP w pierwszym półroczu 1991r. Stwierdzili oni jednak, że prędkość samolotu musi być zwiększona do 1000km/h, a udźwig do 4000kg. W takiej sytuacji konstruktorzy zmuszeni byli do zastąpienia napędu śmigłowego odrzutowym. Pogorszyło to własności krótkiego startu i lądowania samolotu. Istniała jednak możliwość wykorzystania nowoczesnych technologii zachodnich, co sprawiło, że realne stało się skonstruowanie samolotu dorównującemu, lub nawet przewyższającemu światowe normy.
"W pierwszej wersji samolot miał otrzymać podwójne usterzenie pionowe ze statecznikami nachylonymi w kierunku osi podłużnej samolotu, nadbudowanymi na krawędziach centropłata. Część zewnętrzne skrzydła miały pełnić rolę ruchomych powierzchni sterowych (sterolotek). Przednie usterzenie poziome planowano zainstalować dość wysoko, tuż za kabiną pilota. Gondole silnikowe o przekroju okrągłym miały zostać nadbudowane na grzbiecie samolotu w podobny sposób jak w amerykańskim samolocie szturmowym A-10.
W kolejnej konfiguracji samolot otrzymał spłaszczone gondole silników. Przednie usterzenie poziome przeniesiono przed kabinę pilota, umiejscawiając je w dolnej części kadłuba. Usterzenie pionowe zostało rozchylone na zewnątrz. Jednocześnie samolot nabrał cechy technologii stealth - kadłub stał się bardziej spłaszczony, a w całej konstrukcji zlikwidowano praktycznie wszystkie boczne płaszczyzny, mogące stanowić naturalny reflektor dla fal radarowych."1 Na modelach wszystkich typów Skorpiona były prowadzone badania w tunelach aerodynamicznych. Dzięki wynikom tych prac poprawiano wszystkie niedociągnięcia, i tak Skorpion zbliżał się do swojej końcowej wersji.
W drugiej połowie 1992 roku został zbudowany pierwszy egzemplarz tego samolotu, który to został pokazany przedstawicielom WP. Prezentacji towarzyszyła przyjazna propaganda, ale jak to zwykle bywa, przeciwników też nie brakowało. W celu sprawdzenia przydatności samolotu do potrzeb w lotnictwie polskim, oraz wypełnienie wcześniej sprecyzowanych wymogów, latem 1993 powołano komisję sprawdzającą. Wynik był jednoznaczny - pozytywny. Podjęta wtedy decyzja jednak została zmieniona po zmianie rządów. Po fiasku starań o finansowanie tego kontrowersyjnego projektu, został on przerwany w 1994.
A było już tak blisko, mogliśmy szczycić się własną i to jakże nowoczesną konstrukcja lotniczą, samolotem który nie ustępowałby miejsca swoim zachodnim konkurentom. Niestety trzeba pogodzić się z losem, a z przeszłości wyciągnąć wnioski.
Dane techniczne:
Wymiary:
- Rozpiętość skrzydeł 10,00 m.
- Długość całkowita 12,10 m.
- Wysokość całkowita 4,20 m.
- Rozstaw głównych zespołów podwozia 3,80 m.
- Baza podwozia 4,80 m.
- Szerokość samolotu do transportu i hangarowania (ze złożonymi skrzydłami i usterzeniem tylnym) 4,40 m.
- Szerokość kabiny 1,20 m.
- Powierzchnia skrzydeł 33,00 m2
- Średnia cięciwa geometryczna skrzydła 3,30 m.
- Wydłużenie skrzydła 3,00
- Powierzchnia sumaryczna usterzenia pionowego 8,80 m
- Powierzchnia przedniego usterzenia poziomego (canard) 5,70 m
- Powierzchnia tylne usterzenia poziomego 10,50 m
Osiągi:
- Maksymalna prędkość operacyjna (VMO) 1040 km/h
- Maksymalna liczba Macha operacyjna (M.MO) 0,85
- Maksymalna obliczeniowa prędkość nurkowania 1100 km/h
- Maksymalna obliczeniowa liczba Macha (MD) 0,9
- Maksymalna pułap operacyjny 12000 m.
- Współczynnik przeciążeń:
- dla masy operacyjnej II (6000 kg) +9/-4 g
- dla masy operacyjnej IV (10000 kg) +7/-3 g
- Ograniczenia temperatury +55/-60° C
1 - Zaznaczony tekst i dane techniczne zaczerpnięte z pracy pana Przemysława Żydaka
|
|
![[rysunek]](/grafika_main/rog1.gif)
![[rysunek]](/grafika_main/rog2.gif)
![[rysunek]](/grafika_main/strategie.gif){kind=small}
)
)