|
Zbrojownia
Wersje rozwojowe samolotu myśliwskiego Suchoj Su 27
Autor: Greg
Su 27 UB
Po sukcesie jaki odniósł wariant podstawowy samolotu Su 27
w rosyjskich siłach powietrznych zaczeły powstawać
kolejne wersje tego podstawowego myśliwca WWS.
Taki stan rzeczy umozliwiała konstrukcja maszyny w wersji
podstawowej , cechująca się doskonałymi właściwosciami
lotnymi , niespotykanymi wcześniej wśród seryjnych samolotów
parametrami manewrowymi oraz podatnością na zmiany
konstrukcyjne.
Jako pierwszy powstał wariant szkolny nazwany Su 27 UB
- była to maszyna zdolna do wykoywania wszelkich misji
zarezerwowanych dla pierwotnej wersji , z pełnym zestawem
awioniki bojowej , ale posiadała dwuosobową kabinę w
układzie tandem dla ucznia i instruktora. Zabudowanie
miejsca dla drugiego członka załogi nie wpłyneło na
zmniejszenie walorów bojowych samolotu.Dodano takze
instalację do uzupełniania paliwa w locie co zwiekszyło
wydatnie zasieg i długotrwałość lotu.
Su 27 K ( Su 33)
Już w 1973 Związku Radzieckim rozpoczęto program budowy
atomowych lotniskowców jako odpowiedź na rozbudowę
amerykanskich lotniskowcowych grup uderzeniowych.
Jednocześnie radzieckie lotnicze biura konstrukcyjne
otrzymały zamówienie na opracowanie samolotów pokładowych
dla projektowanych okrętów.
Ze wzgledów politycznych w 1980 roku zmienione zostały
założenia budowanych lotniskowcow. Oczywiscie pociągneło
to za sobą zmianę koncepcji budowy samolotow pokładowych.
W pierwotnym projekcie zakładano iz samoloty startować
miały przy pomocy katapult . "Poprawiony" projekt sugerował
zainstalowanie skoczni (podobnych do tych zastosowanych na
brytyjskich lotniskowcach typu "Invincible").
Zmusiło to biura konstrukcyjne do zmiany koncepcji pokładowego
myśliwca - nowy samolot musiał dysponowac dużym zapasem ciągu ,
umożliwiajacym start z pokładu okrętu z pełnym ładunkiem bojowym.
Wymagania te przyczyniły sie min. do upadku projeku wersji
pokładowej MiG -a 23.
Biuro konstrukcyjne Suchoja przystapiło do realizacji projektu
według nowych założeń. Jako podstawę modernizacji wybrano Su 27
ze względu na bardzo wysoki stosunek ciągu do masy. Zastosowano
jednak szereg zmian w konstrukcji płatowca - przystosowano
samolot do bazowania na lotniskowcach poprzez zastosowanie
składanych skrzydeł i statecznikow poziomych , wzmocnienie podwozia ,
zabudowe haka do lądowania i wiele innych. Poza tym zmienino
także konstrukcję platowca w celu uzyskania jak największej
siły nośnej - wybrano układ tzw integralnego trójpłata.
Polepszyła ona i tak doskonałe parametry pilotażowe samolotu
a także wpłyneła dodatnio na umożliwienie startu wpełni
załadowanego samolotu z trampoliny lotniskowca.Nowy samolot
wyposażono w instalację do tankowania w powietrzu.Zmiany objeły
także konstrukcję fotela pilota majace na celu zmniejszenie
wpływu przeciążeń na organizm pilota.
Dodano dwa węzły podwieszeń uzbrojenia oraz zwiększono
asortyment środków bojowych.Nowy samolot jako jedyny otrzymał
przeciwokrętowy pocisk H-41 Moskit będący wersją lotniczą rakiety
SS-N-22 .Jest to pierwszy pocisk o takich osiagach wchodzacy w skład
uzbrojenia myśliwcow pokładowych (masa rakiety 4 tony , zasięg 250 km ,
prędkość ponad 2500 km/h). Pocisk ten jest przenoszony na specjalnie
skonstruowanej belce między gondolami silników.
Prócz tego samolot został przystosowany do użycia rakiet
przeciwradiolokacyjnych , pocisków kierowanych telewizyjnie i laserowo.
W związku z tym uleglo zmianie wyposażenie kabiny pilota a takze części
modułów stacji radiolokacyjnej.
Jesienią tego roku samolot został oficjalnie przyjęty na uzbrojenie.
Jedyną jednostką eksploatującą Su 27K jest skrzydło lotnicze lotniskowca
"Admirał Kuzniecow"
Su 27P ( Su 30)
Kolejna wersja samolotu wywodzi się z modelu szkolno-bojowego.
Opracowana ona została na zamówienie WPK. W związku z wycofaniem
z linii myśliwcow przechwytujących dalekiego zasięgu Tu 128 oraz
niespełnieniem wymogu zasięgu stawianego przez dowództwo WPK w stosunku
do MiG-a 31 zamówiono w biurze konstrukcyjnym Suchoja samolot zdolny do
długotrwałego przebywania w oddalonej strefie patrolowania i
jednoczesnie spełniającego rolę powietrznego punktu dowodzenia szczebla
taktycznego przy zachowaniu możliwosci bojowych myśliwca.
Przebudowa objeła przede wszystkim wyposażenie awioniczne: zainstalowano
min zmodernizowaną wersję radaru N-001 Miecz o powiększonym zasięgu i
możliwosci transmisji danych o 10 celach do 4 samolotów własnych.
Zdublowano również podstawowe przyzady pilotażowe w kabinie pilota i operatora
co umożliwiło przejęcie roli pilota przez obu członków załogi - pozwala to
na długotrwałe przebywanie samolotu w powietrzu.
Rozszerzono rownież asortyment pocisków rakietowych klasy poietrze-powietrze.
Prócz rakiet typoszeregu R-27 w skład uzbrojenia nowej wersji Su 27 weszły
pociski typu R-77.Sa to pociski średniego zasięgu naprowadzane aktywną glowicą
radiolokacyjną.W przyszłości samolot będzie wyposażony w pociski dalekiego
zasięgu R-37 badź KS-172.
Samolot wszedł na wyposażenie jednostek liniowych w 1992 roku.
Su 30MK
Dwumiejscowa wersja szkolna Su 27UB posłużyła także jako konstrukcja bazowa
dla samolotu udeżeniowego przeznaczonego na eksport. Su 30 MK jest
odpowiednikiem F 15 E Strike Eagle. Konstrukcja samolotu nie rożni się w
zasadzie od bazowego Su 27 UB poza zastosowaniem awioniki umożliwiającej
atakowanie celow naziemnych. Zwiekszony został udźwig uzbrojenia - wynosi on
8 ton (w Su 27 UB 4 tony). Z racji przeznaczenia samolotu powiększono takze
asortyment srodkow bojowych.Su 30 MK może przenosic pociski rakietowe i bomby
naprowadzane laerowo , telewizyjnie a także rakiety przeciwradiolokacyjne.
Jednoczesnie zachowane zostały zdolnosci samolotu do zwalczania celów
powietrznych. Mimo oczywistych zalet nie jest to samolot tani , dlatego
też nie znalazł on wielu odbiorców. Od prezentacji Su 30MK na salonie
lotniczym Le Bourget w 1993 żywotne zainteresowanie tą maszyna wykazywały
Indie które ostatecznie zakupily 30 maszyn maszyn tego typu.
Su 32FN/Su 34/Su 34
Radzieckie lotnictwo wojskowe przyjeło na początku lat 70-tych nowy
samolot uderzeniowy nazwany Su24.Wkrótce typ ten stał się podstawową konstrukcją
lotnictwa uderzeniowego szczebla taktycznego wojsk lotniczych. Był także szeroko
wykorzystywany przez lotnictwo marynarki wojennej. Mimo licznych modernizacji
na początku lat 80-tych dowództwo Wojsk Lotniczych zdecydowało o
stworzeniu nowego typu samolotu uderzeniowego opartego na Su 27.
Prace nad Su27 IB rozpoczęto w 1987 roku. Platowiec nowego modelu miał
układ analogiczny do innych weresji rozwojowych Su 27 - był to integralny
trójpłat. Szersze zmiany objeły konstrukcję kabiny pilotów oraz awionike.Kabina
samolotu przeznaczona dla dwóch członków załogi musiała zapewniac duży
komfort w związku z przeznaczeniem samolotu do uderzeń na bardzo odległe
cele nieprzyjaciela,.miejsca członków załogi usytułowano obok siebie. Z
tyłu zaś znajduje sie pomieszczenie "wypoczynkowe". Znajduje się w nim kuchenka i toaleta. Jest ono na tyle przestronne, że pilot może stanąć całkowicie wyprostowany, bądź wykonywać
ćwiczenia gimnastyczne.
Zastosowano także nowoczesne wyposażenie elektoniczne kabiny - każdy
członek załogi dysponuje ciekłokrystalicznymi wyświetlaczami. Zainstalowano
również szerokokątny wskażnik przezierny z projekcją na przednia szybę,
a także komputerowy system wspomagania lotu. W skład wyposażenia awionicznego
weszły min:
nowa wersja radaru Żuk przystosowana do mapowania terenu i wskazywania
celów powietrznych i naziemnych, system omijanaia przeszkód terenowych
oraz radar NO-14 zapewniający aktywną obserwację tylnej półsfery.
Uzbrojenie samolotu przystosowane zostało do charakteru samolotu - zwiększono
zapas nabojów do działka, samolot zotał przystosowany do przenoszenia szerokiego
asortymentu pocisków zarówno klasy powietrze-powietrze jak i powietrze-ziemia.
W skład wchodzą pociski powietrze-powietrze typów: R73 R77 R27 a także powietrze-ziemia
H31 H31P H29T/Ł H59M S25ŁD bomby kierowane KAB 500 Ł/KR KAB
1500, bomby klasyczne różnych wagomiarów, a także pociski zarezerwowane
dotychczas dla samolotów lotnictwa strategicznego H15 i H65. Łączny
udźwig uzbrojenia wynosi ponad 8 ton i jest ono podwieszane na 12 belkach
podskrzydłowych i podkadłubowych.
Ponieważ program budowy Su 27IB uznano za priorytetowy w siłach powietrznych
WNP przypuszczać należy, że maszyna ta wejdzie na uzbrojenie jednostek
liniowych w najbliższych latach.
SU 35 / SU 25M
Mimo, że Su 27 jest podstawowym typem samolotu myśliwskiego w rosyjskich
siłach powietrznych w końcu lat 80-tych zaistniała potrzeba modernizacji
tych maszyn.
Dotychczas w lotnictwie radzieckim przeważała tendencja do wprowadzania
na uzbrojenie samolotów ściśle specjalizowanych - ciężki myśliwiec przechwytujący
(MiG25, MiG 31), ciężki myśliwiec przewagi powietrznej (Su 27), lekki myśliwiec
przewagi powietrznej (MiG 29) itd. W związku z przemianami geopolitycznymi
oraz redukcją rosyjskiej armii zaistniała potrzeba nadania siłom
powietrznym wiekszej elastyczności i siły uderzeniowej przy jednoczesnej
redukcji ilościowej. Poza tym zastosowanie maszyn wielozadaniowych jest dużo tańsze od utrzymania floty samolotów przystosowanych do wykonywania jednego rodzaju zadań. Legło
to u podstaw narodzin modernizacji Su 27 do samolotu wielozadaniowego - Su 35.
Jest to samolot przystosowany zarówno do walki powietrznej jak i zwalczania
celów naziemnych. Zmiany konstrukcyjne objęły zarówno płatowiec, silniki,
awionikę oraz uzbrojenie. Układ płatowca jest bardzo podobny do Su27K(Su33),
różni się śrdnicą osłony głównego radaru oraz rozbudowanym "żądłem" w którym
zainstalowano dodatkową awionikę. Wyposażnie elektroniczne uległo radykalnej
modernizacji. Zainstalowano nowy radar główny - NO11, nową stację optroniczną,
radar obserwacji tylnej płósfery umożliwiający naprowadzanie pocisków bliskiego
zasięgu na cele znajdujące sie "za plecami". Zastosowano nowy system nawigacyjy. W kabinie pilota zainstalowano barwne wyświetlacze wielofunkcyjne oraz
powiększono wskaźnik przezierny HUD.
Samolot może przenosić niemal wszystkie typy pocisków stosowanych w
rosyjskim lotnictwie. W skład uzbrojenia klasy powietrze-powietrze wchodzą
następujace pociski:
- krótkiego zasięgu - R73
- średniego zasięgu - R77 oraz wszystkie wersje R27
- dalekiego zasięgu - R37 oraz nowoopracowywany KS-172
Uzbrojenie klasy powietrze-ziemia jest identyczne jak na Su 27IB.
Jak widać jest to samolot w pełni uniwersalny, przystosowany do wykonywania
wielu rodzajów misji bojowych. Jednak przyszłość tej maszynyn jest niejasna
w związku z opracowaniem kolejnej wersji Su 27 - Su 37, jak i oblataniem
w tym roku zupełnie nowej maszyny z biura Suchoja S37.
Su 37 /Su 27M
O tym samolocie trudno mówić, iż jest to tylko modyfikacja Su 27. Choć
ogólna koncepcja samolotu pozwala wnioskować, że jest to modernizacja podstawowego
Su 27, to liczba i skala zmian nakazuje zakwalifikować go jako nowy typ.
Generalnie Su 37 jest modyfikacja Su 35 mającą na celu nadanie nowej maszynie
cech tzw. "supermanewrowości". Osiagnięto to poprzez połączenie płatowca
Su 27K(Su 33) i Su 35 z nowymi silnikami zaopatrzonymi w sterowanie wektorem
ciągu (osiągnięto to porzez wychylanie dysz silników różnicowo w pionie
w zakresie -15/+15 stopni). Su 37 dysponuje niespotykaną dotąd zwrotnościa
wśród samolotów bojowych. Zademonstrowano na nim np. tzw. "fikołek". Jest
to figura akrobatyczna podobna do pętli lecz promień manewru wynosi zaledwie
1.5 długości samolotu. Prócz tego zmodernizowano ektronikę - zastosowano układy
z elementami sztucznej inteligencji. Pilot określa jedynie rodzaj zadania
jakie wykonuje, a komputer dobiera optymalne ustawienie wszystkich przyrządów
do danej sytuacji bojowej (on sam uruchamia lub wyłącza stację radiolokayjną).
Zainstalowano także nową wersję radaru NO11M ze skanowaniem fazowym
o zasięgu ok 400 km.
Zestaw uzbrojenia jest identyczny jak w przpadku Su 35.
Ponieważ próby tego samolotu jeszcze trwają, nie wiadomo kiedy wejdzie
on na uzbrojenie rosyjskich sił powietrznych, poza tym trwają już próby
całkowicie nowej maszyny z biura Suchoja - S37.
|
![[rysunek]](/grafika_main/rog1.gif)
![[rysunek]](/grafika_main/rog2.gif)
![[rysunek]](/grafika_main/strategie.gif){kind=small}
