![[rysunek]](/grafika_main/rog1.gif) |
|
![[rysunek]](/grafika_main/rog2.gif) |
 |
 |
 |
|
|
Taktyka i strategia wojenna Krótki przegl±d doktryn morskich II wojny ¶wiatowej Autor: Micha³ Ney 
Przegl±d ten zawiera najbardziej znane i stosowane doktryny morskie II ¶wiatowej. Bêd± rozmieszczone mniej wiêcej chronologicznie. Postaram siê zilustrowaæ je tak, aby czytelnik mia³ ¶wiadomo¶æ po przeczytaniu tekstu jak prowadzi³o siê wojnê morsk± w latach 1939-1945. Doktryna rajderówDoktryna ta nakazywa³a kr±¿ownikom ataki na flotê handlow± i unikana bitew morskich z przeciwnikiem. By³a to pierwsza doktryna, której celem nie by³a walka z wrogiem, a odciêcie go od zapasów. Doktryna lotnictwa morskiegoTa doktryna zapocz±tkowa³a powstanie lotniskowców. Wcze¶niej du¿e okrêty przewozi³y kilka samolotów do celów rozpoznawczych. Wraz z opracowaniem samolotów torpedowych uznano, ¿e s± skuteczniejsze w atakach na ciê¿kie jednostki nawodne. Potrzebne do tego by³y lotniskowce i specjalnie wyszkolonych pilotów. Ta doktryna stanowi³a kres panowania pancerników na morzach. Doktryna szlaków komunikacyjnychTa doktryna mia³a przeciwstawiæ siê doktrynie rajderów. Oznacza³a dwie powa¿ne zmiany. Transportowce mia³y p³ywaæ w wielkich grupach, co zapewnia³o ochronê, oraz kursowa³y jednie po wyznaczonych, bezpiecznych szlakach. Doktryna ochrony bazPierwsza wojna ¶wiatowa pokaza³a jak wa¿na jest ochrona baz morskich nie tylko przed flot±, ale i desantem. Posta³y fortyfikacje brzegowe, oraz zdefiniowane pierwsze za³o¿enia morskich operacji desantowych. Doktryna nieograniczonej wojny podwodnejDoktryna ta zezwala³a okrêtom podwodnym na prowadzenie nieograniczonych dzia³añ przeciw ¿egludze nieprzyjaciela, bez spe³niania jakichkolwiek warunków identyfikacji raz obszaru. Wcze¶niej na flocie podwodnej ci±¿y³y powa¿ne ograniczenia, teraz mog³a atakowaæ bez zezwolenia i identyfikacji. Doktryna po¶redniego podej¶ciaBy³o to rozwiniêcie doktryny rajderów. K³ad³a nacisk na ataki na ¿eglugê handlow± i uwa¿a³a, ¿e wojnê wygra siê nie poprzez du¿e bitwy, a odciêcie wroga od zaopatrzenia. Ta doktryna by³a przeciwieñstwem doktryny decyduj±cej bitwy morskiej (poni¿ej). Doktryna decyduj±cej bitwy morskiejTa doktryna nakazywa³a formowaæ jednostki w du¿e grupy operacyjne mog±ce zniszczyæ flotê przeciwnika. By³a to doktryna przewagi liczebnej, bêd±ca przeciwieñstwem doktryny po¶redniego podej¶cia (powy¿ej). Doktryna bojowych patroli powietrznychTa doktryna k³ad³a nacisk na ochronê floty przed lotnictwem nieprzyjaciela. Zapocz±tkowa³o to ci±g³± ochronê jednostek nawodnych przez lotnictwo. Takie operacje obci±¿a³y za³ogê, samoloty i zaopatrzenie, ale pozwala³y skutecznie chroniæ przed atakami powietrznymi nieprzyjaciela. Doktryna wilczego stadaJedna z najbardziej znanych doktryn wojennych, stosowana przez Niemców i ich U-booty. Wcze¶niej okrêty podwodne dzia³a³y same, teraz po³±czone w grupy stanowi³y powa¿ne zagro¿enie dla floty bojowej jak i ¿eglugi handlowej. Doktryna otwartych oceanówBy³o to rozwiniêcie doktryny szlaków komunikacyjnych. Konwoje potrzebowa³y ochrony przed niszczycielami i wilczymi stadami. Opracowano, wiêc szybkie i zwrotne niszczyciele eskortowce, które mog³y powstrzymaæ niszczyciele i okrêty podwodne, ale nie by³y przystosowane do walki z wiêkszymi okrêtami. Doktryna grupy bojowej lotniskowcówDoktryna ta k³ad³a nacisk na zwalczanie floty wroga lotnictwem morskim. Od tej pory to lotniskowce sta³y siê g³ówn± grup± uderzeniow± ostatecznie koñcz±c erê pancerników. Doktryna blokady szlaków komunikacyjnychBy³o to rozwiniêcie doktryny po¶redniego podej¶cia. Ta doktryna oznacza³a wielk± zmianê, gdy¿ teraz wszystkie jednostki nawodne mia³y walczyæ z konwojami wroga, a lotniskowce mia³y zaj±c siê walk± z flot± wojenn± przeciwnika. Doktryna ¿abiego skokuKontrolowanie licznych baz morskich na Pacyfiku oznacza³o potrzebê opanowania licznych baz i archipelagów. By³y to operacje bardzo trudne logistycznie, które przewa¿nie przeprowadza³a dobrze wyszkolona piechota morska. Doktryna ¿abiego skoku zak³ada³a opanowanie wybranych baz przeciwnika i izolacjê pozosta³ych poprze przeskakiwanie z wyspy na wyspê. Doktryna zmasowanych operacji desantowychTa doktryna uwzglêdnia³a potrzebê samodzielnego dzia³ania du¿ych formacji desantowych, które powinny posiadaæ w³asne zaopatrzenie i dowództwo. By³o to niezbêdne do utrzymania przyczó³ku desantowego. Ta zasada by³a kluczem do utrzymania terenu przed inwazj± wojsk l±dowych. Doktryna obrony szlaków komunikacyjnychPo wdro¿eniu doktryny blokady szlaków komunikacyjnych potrzebne by³y nowe zabezpieczenia i ochrona dla konwojów. Aby zneutralizowaæ zagro¿enie ze strony kr±¿owników i pancerników do s³u¿by konwojowej wprowadzono lotniskowce. Uwa¿ano, ¿e szlaki komunikacyjne s± niezbêdne do funkcjonowania potê¿nego pañstwa i nale¿y je broniæ du¿ym nak³adem si³. Doktryna demonstracji potêgi morskiejTa doktryna wskazywa³a, ¿e koncentracja i koordynacja dzia³añ lotnictwa morskiego mo¿e s³u¿yæ do osi±gania celów strategicznych. Koncentracja floty w pobli¿u wybrze¿a nieprzyjaciela mog³o wymóc okre¶lone dzia³ania pod gro¼b± u¿ycia si³y. Ta doktryna w udoskonalonej formie istnieje do dzi¶. |
![[rysunek]](/grafika_main/strategie.gif){kind=small}
